روابط حسنه و رعایت حقوق دیگران در قرآن

در جامعه اسلامی حقوق و منافع همه افراد محترم است و کسی حق تعدی و تجاوزبه مال و جان آبروی دیگران را ندارد. قرآن کریم نسبت به این مسائل نیزساکت نمانده و درمواضع مختلف احکام و دستوراتی را بمنظوربهبود و اصلاح چنین روابطی میان مردم صادر کرده است. در حالی که می دانیم این گونه روابط در جامعه جاهلی قبل از اسلام بسیار وخیم و ناروا بوده است، که اینک مجال صحبت ازآنها نیست.

قرآن مجید در آیه مبارکه 10 سوره حجرات مؤمنین را برادر یکدیگر خوانده و می فرماید: «إنما المؤمنون إخوة فأصلحوا بین أخویکم. . . ». تعبیر به «برادر» محتوای نیکویی دارد، که در صورت تحقق آن بین افراد جامعه آثار مطلوبی به ارمغان می آورد، که حداقل آن، بوجود آمدن صلح و سازگاری میان آنان است، نه اینکه بر سر مسائل گوناگون همیشه در جنگ و نزاع باشند.

در آیات متعدد دیگر این سوره، به روشنی حفظ حرمت و کرامت انسان ها به چشم می خورد. قرآن کریم با مشاهده برخی ناهنجاری های رفتاری دربین مسلمانان، که ظاهراً تداوم نابسامانی های عصر جاهلی است، وارد صحنه شده و به اصلاح این مشکلات می پردازد. مثلاً در آیه «یا أیها الذین آمنوا لا یسخَر قومٌ من قومٍ عَسی أن یکونوا خیراً منهم. . . » (حجرات، 11)، مردم را از مسخره کردن یکدیگر منع می کند، چرا که اصل حفظ کرامت و شخصیت انسانی که از اصول اساسی مکتب قرآن است، این تحقیر و هتک حرمت را بر نمی تابد.

نهی قاطعانه دیگر خداوند در این آیه متوجه عیب جویی و لقب ناپسند دادن به یکدیگر است؛ «. . . و لا تلمِزوا انفسکم و لا تنابَزوا بالألقاب. . . ». این گونه رفتار نیز منافی با شخصیت انسان ها و تکریم آنهاست، و مسلماً قرآن کریم در این مورد نیز سکوت نکرده و از مقام منیع انسانیت دفاع می نماید.در آیه بعد امور ناپسند دیگری مورد توجه قرار گرفته و از آنها نهی شده است: «یا أیها الذین آمنوا اجتنبوا کثیراً من الظنّ إنّ بعضَ الظنّ إثمٌ ولا تجسّسوا ولا یغتب بعضُکم بعضاً. . . ». (حجرات، 12)

در اینجا قرآن کریم مسلمانان را به رعایت حقوق دیگران و حفظ آبرو و شخصیت آنان ملزم می کند؛ چیزهایی که هر کس دوست دارد در حق خود او نیز رعایت شود. به بیان صاحب تفسیر نمونه «. . . سرمایه بزرگ انسان در زندگی، حیثیت و آبرو و شخصیت اوست و هر چیز آنرا به خطر بیندازد، مانند آن است که جان او را به خطر انداخته باشد، بلکه گاه ترور شخصیت از ترور شخص مهم تر محسوب می شود. »

از آیات جالب توجه دیگر قرآن در این زمینه، آیه 10 سوره مجادله می باشد که نمودارعنایت تام خداوند نسبت به بزرگداشت و احترام به همنوعان خویش است. دراین آیه می خوانیم: «یا أیها الذین آمنوا إذا قیل لکم تفسّحوا فی المجالس فافسَحوا یفسحِ الله لکم و إذا قیل انشُزوا فانشُزوا. . . والله بما تعملون خبیرٌ».

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است
نظر دهید

آدرس پست الکترونیک شما در این سایت آشکار نخواهد شد.

URL شما نمایش داده خواهد شد.
بدعالی

درخواست بد!

پارامتر های درخواست شما نامعتبر است.

اگر این خطایی که شما دریافت کردید به وسیله کلیک کردن روی یک لینک در کنار این سایت به وجود آمده، لطفا آن را به عنوان یک لینک بد به مدیر گزارش نمایید.

برگشت به صفحه اول

Enable debugging to get additional information about this error.